Znacie to uczucie, gdy bohaterowie w czytanej książce są odpychający, świat przedstawiony lepki od brudu, a język razi wulgarnością — a mimo to nie potraficie odłożyć lektury? Właśnie z takim doświadczeniem zmierzyliśmy się podczas ostatniego spotkania Młodzieżowego Dyskusyjnego Klubu Książki. A wszystko za sprawą „Eileen” Ottessy Moshfegh.
Autorka zdobyła w Polsce rozgłos dzięki swojej niezwykle oryginalnej powieści – „Mój rok relaksu i odpoczynku”. „Eileen” zaś jest powieściowym debiutem Moshfegh. Jest to jedna z pisarek, którą albo w całości kupujemy, albo kompletnie odrzucimy. Nie ma co ukrywać, Moshfegh nie oszczędza swoich czytelników, co bardzo wyraźnie widać już w „Eileen”.
Bohaterowie konstruowani są tak, że trudno ich lubić. To postaci z całą gamą wad, mające problem ze swoją cielesnością, a jednocześnie z upodobaniem opowiadające o różnych procesach fizjologicznych. To jednostki, które budzą niepokój, odrzucają, choć momentami potrafią też wzbudzić współczucie. Ich przemyślenia uwierają czytelnika niczym przysłowiowy kamyk w bucie, zmuszają bowiem do głębszego zajrzenia w siebie, pozbycia się masek, do brutalnej wręcz szczerości.
Tło opowieści jest równie sugestywne. Eileen — młoda kobieta pracująca w zakładzie poprawczym i mieszkająca z despotycznym ojcem — porusza się po przestrzeniach tak ponurych i brudnych, że czytelnik niemal czuje ich ciężar. To właśnie opisy środowiska i wewnętrzne monologi narratorki stanowią największą siłę tej powieści. Nie znajdziecie tu pędzącej akcji, za to otrzymacie dojmująco prawdziwy obraz samotności, przemocy, obsesji i destrukcji, jaką potrafi zrodzić toksyczne otoczenie.
„Eileen” nie jest lekką, wieczorną lekturą. Wymaga od czytelnika odwagi, uważności i gotowości na konfrontację z własnym dyskomfortem. Nie każdemu się spodoba — ale jeśli lubicie literaturę, która zostaje w pamięci na długo, to ta powieść zdecydowanie jest warta podjęcia ryzyka.
